De missie van Samenhuizen vzw luidt als volgt: “Samenhuizen verruimt de wooncultuur naar meer duurzame woonopties. Ze is het forum voor alles wat gemeenschappelijk wonen aangaat en stimuleert de realisatie van meer gemeenschappelijk wonen.”
Hiertoe zal de vzw onder meer volgende activiteiten ontwikkelen:
- Informatie ter beschikking stellen aan belangstellenden en initiatiefgroepen
- Het verhogen van de toegankelijkheid en betaalbaarheid van initiatieven van gemeenschappelijk wonen
- Het behartigen van de belangen van projecten
- Het bijdragen aan de beleidsontwikkeling op het gebied van huisvesting
- Het mogelijk maken en bevorderen van informatie- en ervaringsuitwisseling
- Sensibilisering, vorming en het verzamelen, ontwikkelen en ter beschikking stellen van relevante kennis
De missie van Samenhuizen vzw is gebaseerd op de visie. Die is als volgt samen te vatten:
Algemeen gaat Samenhuizen vzw er van uit dat gemeenschappelijk wonen maatschappelijke veranderingen in de wooncultuur kan ondersteunen en mee kan sturen. Gemeenschappelijk wonen versterkt immers de gemeenschapsopbouw, de solidariteit en de sociale cohesie zowel op projectniveau als in relatie met de ruime(re) omgeving.
Samenhuizen vzw ziet gemeenschappelijk wonen als één van de antwoorden op een aantal specifieke maatschappelijke uitdagingen. Het is geen nieuwe woonvorm, omdat woongroepen al lang bestaan. Het is wel een waardevol alternatief dat opnieuw aandacht krijgt (en verdient). Gemeenschappelijk wonen ambieert duurzaam wonen met een kleinere ecologische voetafdruk, gezond en comfortabel wonen met zorg voor elkaar onder ‘buren’ in een leefbare omgeving.
Een aantal praktische en sociale voordelen zijn eigen aan gemeenschappelijk wonen: o.a. het samenwonen van verschillende generaties, een vlottere opvang met kinderen, een thuis voor senioren, kansengroepen en zorgbehoevenden en de mogelijkheid om ruimte, materiaal en diensten te delen. Samenhuizen vzw gaat er van uit dat een woongemeenschap het lokaal sociaal weefsel versterkt en een dynamiek versterkend effect heeft op de buurt (vernieuwing in de bestaande wijk, herinvulling van leegstand of een verlaten site, herwaardering van een achtergestelde buurt of een impuls in een nieuw te ontwikkelen zone). De organisatie van kinderopvang, lokale zorg en diensten, een (repair) café, een eetbare deeltuin, eigen groenten aanbod of andere initiatieven en activiteiten door bewoners of binnen een woongroep kunnen ook de buurt of wijk bedienen.
De keuze voor duurzaam en compact (ver)bouwen van kleinere woonsten dank zij de collectieve ruimtes, voorzieningen en goederen, de autovrije zone, etc. is een meerwaarde voor de directe en ruimere omgeving. Panden worden hergebruikt of krijgen een nieuwe bestemming, erfgoed kan worden bewoond, ruimte wordt meervoudig benut en soms opengesteld voor de buurt. In een groep krijgen hogere ambities inzake energie, water en grondstoffen meer kans. De schaalgrootte van gemeenschappelijk wonen projecten (in wisselwerking met hun gedragenheid door de bewoners) biedt meer handvaten tot diversiteit, inclusie en betaalbaarheid, tot duurzaam samen wonen.